Κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο

Όποτε γίνεται μια εμπορική συμφωνία, από κείνες τις ελληνικές εμπορικές συμφωνίες, συνήθως ακούγεται αυτή η ατάκα. "Έλα μωρέ, μην αγχώνεσαι. Κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο". Ε λοιπόν, άμα την ακούσεις ποτέ, κατά τη γνώμη μου τρέχα μακριά.

Καταρχάς να εξηγήσω τι εννοώ Ελληνική Εμπορική Συμφωνία (ΕΕΣ). Εν ολίγοις, η ΕΕΣ, είναι μια συμφωνία που γίνεται πάνω από τους νόμους του αστικού- ενίοτε και του ποινικού- δικαίου, έχει σαν κύριο σκοπό την αποφυγή της γραφειοκρατίας και σίγουρα κλέβει το κράτος ή παραπλανά τις τράπεζες ή -το πιο συνηθισμένο- και τα δύο. "Γράψε αυτό το ακίνητο στο όνομά σου τώρα, σου πληρώνω εγώ το φόρο και μόλις βγει το δάνειο, κρατάς και τρία δίμηνα το δικό μου ΦΠΑ, που ήταν δική σου υποχρέωση από φέτος και τα πατσίζουμε στη διαφορά των προσαυξήσεων", λέει ο ένας και ο άλλος του απαντάει, "Ναι αλλά δεν πρέπει να μείνει για πολύ στο όνομά μου, γιατί εκείνες οι επιταγές διευκόλυνσης που σου είχα δώσει δεν πληρώθηκαν, και όπου να 'ναι θα βγουν οι διαταγές πληρωμής, και έτσι και δεν προλάβουμε να κάνουμε ανακοπή, βλέπω να το χάνουμε".

Οι δύο τύποι παραπάνω, θα μπορούσαν να είναι φίλοι, συνέταιροι, συγγενείς και οτιδήποτε άλλο παραπέμπει αρχικά σε μια καλή μεταξύ τους σχέση, αλλά πάνω από όλα είναι έμποροι. Έχουν τις καλύτερες προθέσεις ο ένας για τον άλλο και σαν μόνο εχθρό βλέπουν τη γραφειοκρατία. Μόνο που ως γραφειοκρατία ορίζουν και την έλλειψη ταμιακής ρευστότητος, την κακή διαχείριση, το ότι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να πάρουν δάνειο, το ότι πρέπει να αποδώσουν το ΦΠΑ και το ΙΚΑ και διάφορα άλλα τέτοια ποταπά. Και πάνω από όλα "κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο".

Πράγματα καθημερινά και αυτονόητα είναι για αυτούς απλά απόδειξη της γραφειοκρατίας. Όποτε και αν χρειαστεί ενημερότητα, φταίει πάντα το σύστημα, η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, οι αριστεροί και ποτέ μα ποτέ το ότι δεν πλήρωσαν το ΙΚΑ ή το φόρο. Και αφού φταίνε όλοι αυτοί, το επόμενο βήμα είναι να κάνουν μία ρύθμιση -και αν πέσουν και σε περίοδο ευνοϊκής ακόμα καλύτερα, έχει μικρότερη προκαταβολή- να πάρουν όσες περισσότερες ενημερότητες μπορούν και να αφήσουν τη ρύθμιση να χαθεί για άλλη μια φορά. Μετά θα κάτσουν να υπολογίσουν ξανά ποιος όφειλε να έχει πληρώσει και πόσο από το σύνολο του ΙΚΑ, αφού η πρόσληψη ήταν τυπική στον ένα για λογαριασμό του άλλου επειδή ο άλλος δεν ήθελε να εμφανίσει μεγάλα έξοδα εκείνη την περίοδο. Αλλά ποτέ "κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο".

Έτσι πορεύεται η αγία ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση, χωρίς κανείς να παραπονιέται, τουλάχιστον για όσο αυτό το πράγμα περπατάει ή έστω κουτσαίνει. Με δανεικές επιταγές, fake υπεργολαβικά, ξεζούμισμα του πλαφόν, όλο και μεγαλύτερη δανειοδότηση, εκκρεμότητες, χρέη και κάθε μέρα όλο και πιο βαθιά. Μέχρι που κάποια στιγμή κάνει ένα μεγάλο μπαμ και όλοι κοιτάνε να καλύψουν τον κώλο τους. Κερδισμένος είναι ο λιγότερο εκτεθειμένος και αυτός που βρέθηκε εκείνη τη στιγμή με τα -όποια- λεφτά στα χέρια του. Γιατί χαρτιά δεν υπάρχουν για τίποτα. Δεν μπορείς να κάνεις ιδιωτικό συμφωνητικό για πράγματα εκτός νόμου· είναι άκυρο. Ούτε δικηγόρο μπορείς να βάλεις. Όταν το σχεδιάζεις σκέφτεσαι μόνο ότι θα πάει καλά, οπότε ο δικηγόρος είναι τελείως άχρηστος και, στην περίπτωση που μπει, η δουλειά του είναι να δημιουργήσει προβλήματα και μετά να κάτσει να τα λύσει. Χαμένος χρόνος.

Ούτε που θυμούνται πια αυτό το "κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο". Και το πιο αστείο είναι ότι όταν το έλεγαν το πίστευαν κιόλας. Ήταν σίγουροι ότι το κοινό συμφέρον ήταν η μόνη τους αξία, αλλά δεν τους πέρασε στιγμή από το μυαλό να καλύψουν την περίπτωση του να στραβώσει κάτι, και τότε ποιος είναι υπεύθυνος για τι, ποιος πληρώνει τι και, κυρίως, πως και από που το πληρώνει. Τώρα το μόνο που τους νοιάζει είναι πως θα βγουν όσο το δυνατόν πιο αλώβητοι. Καυγάδες, φωνές, καμιά φορά και ξύλο είναι ο συνήθης επίλογος τέτοιων ιστοριών. Και στο τέλος, στα δικαστήρια πια, όποιος καταφέρει να αποδείξει τα περισσότερα, είναι και αυτός που θα συνεχίσει με τις λιγότερες πληγές. Ο άλλος, αν τα καταφέρει να συνεχίσει, θα έχει έναν προδότη να βρίζει κάθε πρωί. "Κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο"

Όταν κάποιος μπει σε μία τέτοια διαδικασία, όλο αυτό το κάνει με διάφορους ανθρώπους ταυτόχρονα· και αυτό είναι μόνο ένα δείγμα, στην πραγματικότητα έχει απείρως περισσότερες παραμέτρους, που δεν έχει νόημα να αναφερθούν. Οπότε λογικά, κάποιες φορές την πατάει και κάποιες κερδίζει, άρα αποκτά εμπειρία. Τείνω λοιπόν να πιστέψω ότι το ¨κανείς δεν θέλει να φάει τον άλλο" είναι απλώς για διώξει τις τύψεις επειδή μόλις σκέφτηκε έναν τρόπο να τον φάει.

Ξαναλέω λοιπόν, ότι όταν ακούς αυτή την ατάκα καλό είναι να φεύγεις μακριά. Αυτός που σου τη λέει ή δεν φαντάζεται τι μπορεί να πάει στραβά ή σου έχει ράψει ήδη το κουστουμάκι με τις οριζόντιες ρίγες.

Εκτός αν τη λες εσύ. Κάτι καλό θα έχεις σκεφτεί!